Lieve Mam,
Als je nog geleefd zou hebben, zou je vandaag 92 jaar oud zijn geworden. Maar al in 1975 overleed je, 54 jaar oud. We konden je nog helemaal niet missen, maar je bij ons houden kon ook niet meer. Dat beseften we pas later.
Je was tot je dood het middelpunt van mijn leven; stilletjes op de achtergrond, jezelf helemaal wegcijferend, was je er altijd voor me. Ik kan me niet herinneren dat je er niet was als ik thuiskwam. Zelfs toen ik de deur al uit was en alleen in de weekenden kwam, was je er altijd met een warme maaltijd op me wachtend. Behalve dan de keren dat je weer eens in het ziekenhuis lag. Dan was het kaal en stil in huis, het hart was eruit op die momenten.
Je was alleen maar lief, zacht, beschermend ondanks alle ziekte en narigheid die je moest doormaken. En je was vaak ziek of mankeerde iets. Vaak lag de oorzaak in je tienertijd, toen door acute reuma .een van je hartkleppen beschadigd raakte en je daar steeds meer last van kreeg.
Ik kon bij jou terecht met al met leuke maar ook al mijn verdrietige dingen. Je gaf geen oordeel, maar luisterde en leefde mee of troostte me. Dan sloeg je een arm om me heen en wiegde me heen en weer en zei dat het ooit weer over zou gaan.
Jij en Pap hadden een voor mij ouderwets aandoend huwelijk, waarbij de man de baas in huis was en de vrouw deed wat hij van haar verwachtte. En dat deed je dan ook. Heel onopvallend zorgde je ervoor dat de schone kleren voor Pap klaar lagen, zijn schoenen gepoetst, zijn lunch was klaargemaakt en zijn ontbijt klaar stond met de thee ingeschonken en de krant ernaast.
IK had er wel eens moeite mee dat je jezelf zo wegcijferde maar je wilde het zelf zo. Zo was je grootgebracht en zo handelde je je tot je het niet meer kon.
Je dood kwam ondanks hoe ziek je ook was, toch volkomen onverwacht en als een schok over ons heen. ’s Middags zat ik bij je bed en ik moest je portemonee pakken en je gaf me geld om zelf een cadeautje te kunnen kopen want het was mijn verjaardag en ik wilde graag een kettinkje met mijn sterrenbeeld.en dat ben ik daarna ook gaan kopen. ’s Avonds werd je opnieuw met spoed naar het ziekenhuis gebracht maar we gingen om een uur of tien redelijk gerustgesteld terug naar huis. Toch vertrouwde ik het niet helemaal en ging op de bank in de kamer slapen. Om tien over twaalf ging de telefoon en verzocht het ziekenhuis ons zo snel mogelijk te komen. We waren er na een klein kwartiertje maar al op de gang werden we opgevangen door een aantal artsen en verpleegkundigen. Ze vertelden ons dat ze je niet hadden kunnen redden, je stierf onder hun handen.
Daarna was het heel moeilijk om je dood een plaatsje te geven. We misten je zo vreselijk. En pas na een aantal jaren werd ik me ervan bewust hoe weinig ik eigenlijk van je wist. Hoe was je jeugd geweest, samen met je broer en zusjes. De vakantiefoto’s uit de Achterhoek lieten je altijd zien met een stralende lach. Met een leeuwtje in je armen, in mannenkleren samen met je zusjes, samen met Pap bij allerlei uitstapjes en hangend uit het slaapkamerraam boven van je ouderlijk huis waar ik in 1951 geboren ben.
Ik wilde zo graag meer van je weten dat ik na de dood van mij vader in 1990 contact heb gezocht met je zussen die nog leefden en met broers van mijn vader die je ook heel goed kenden omdat je na de dood van oma, de moeder van Pap, daar een poos het huishouden hebt gerund. Pas toen hoorde ik hoe zachtaardig en lief je altijd was. Iedereen was altijd welkom, je gaf jezelf zoals je was. Ik hoorde allerlei mooie anekdotes en namen van vriendinnen en vrienden. Ook over de oorlogstijd werd thuis nooit zoveel verteld, maar ik was niet op zoek naar dat soort informatie, nee ik wilde verhalen over jou.
En nu ben ik 61, al zeven jaar ouder dan jij bent geworden. Ik mis je nog iedere dag en vooral als er andere mensen overlijden in mijn omgeving, kom het verdriet over jouw dood ook weer even terug. Wat ik het ergste vind, is dat je Jan en onze kinderen niet meer hebt leren kennen. Maar ze weten net zoveel over jou als ik inmiddels en voor hen hoor je er nog altijd bij.
Toen je nog leefde, kocht ik voor je verjaardag altijd een bos seringen en een doosje aardbeien voor je. De doos aardbeien is inmiddels een traditie geworden als herinnering aan jou.
En vandaag, op je verjaardag, kijk ik vaker naar je foto. Ik vertel je dan dat ik je nog steeds mis.Maar, nu ouder en wijzer, weet ik dat het goed is zo. Dag Mam. ik hou van je……
Prachtig geschreven .. ik heb er tranen van in mijn ogen, je bent net zo bijzonder als je moeder lieve Riet! Véél liefs x
Lieve Maartje, dank je wel voor je mooie woorden. Ik vind mezelf niet bijzonder, maar ben er wel heel blij mee dat jij dat vindt. Liefs van Riet